Škoda AUTO var stofnað árið 1895 og er tékkneskur bílaframleiðandi. Í byrjun hét þó fyrirtækið eftir stofnendum þess en þeir hétu Laurin & Klement.
Þið sjáið flottustu útgáfur Skoda í dag merkta með nöfnun þeirra félaga.
Fyrirtækið var keypt af Skoda Works árið 1925, einkavætt árið 1991 og árið 2000 keypti Volkswagen Group það.
Á sínum tíma var Škoda 120 GLS talinn flaggskip Mladá Boleslav bílamerkisins. Þessi græni, sem við sjáum hér á myndunum hér kom nýr úr verksmiðjunni í Vrchlabí í apríl 1978, sá var seldur aftur til fyrsta eiganda síns í júní 2012.
Um það leyti urðu einnig umfangsmiklar endurbætur á Škoda safninu.
Heiti Škoda 120 GLS umlykur lúxusbúnað hins vinsæla „120”: Grand de Luxe Super.
Skoðum aðeins týpuheitin á þessum tíma: fyrir ofan staðlaða útgáfu Škoda 120 var 120 L (de Luxe), síðan 120 LE (de Luxe Économique) með hagkvæmari gírskiptingu fyrir umferð á hraðbrautum, 120 LS (de Luxe Super) með fjórum framljósum í stað tveggja og loks 120 GLS, Grand de Luxe Super.
Saga 120 GLS hófst í lok árs 1976, þegar 40 eininga prófunarlotu af „GLS” fólksbílnum var smíðuð í Vrchlabí til að aðgreina og bæta útlit fjögurra ljósa framgrillsins og í það var meðal annars notað ryðfrítt stál.
Grillið samanstóð af glansandi ramma þar sem aðalgrillið var frábrugðið venjulegum gerðum og formuðum bakgrunni undir aðalljósunum fjórum. Grind afturenda, vélarhlífar, hliðarglugga og aðrar smærri yfirbyggingarskreytingar voru einnig úr ryðfríu stáli.
Frá árinu 1981 voru síðan hlutum úr ryðfríu stáli fækkað í samhengi við nútímavæðingu, þannig að GLS bílar frá fyrstu framleiðsluárum líta vel út hvað ryð varðar en eru orðnir sjaldgæfir.
Þæginda- og öryggiseiginleikar voru meðal annars þykkari hurðarplötur, plastklædd stýrissúla og stillanlegir höfuðpúðar, sem voru langt frá því að vera algengir á þeim tíma.
Afturrúðuhiti kom sér líka vel á veturna. 1.174 cc fjögurra strokka vélin sem fest var fyrir aftan afturásinn skilaði 58 hestöflum (42,7 kW) afli, meðal annars með hjálp aukins þjöppunarhlutfalls.
Í efsta gír, þeim fjórða, gat hann náð hámarkshraða upp á 150 km/klst (93 mph).
Fólk sem hafði efni á Grand de Luxe Super hafði litlar áhyggjur af þörf vélarinnar fyrir hágæða eldsneyti, eins og Super bensín með oktangildið 96 sem var fáanlegt í Tékkóslóvakíu seint á áttunda áratugnum.
Vinsælar gerðir með afturhjóladrifi
Fjöldaframleiðsla hófst í ágúst 1978 og yfir 70 prósent allra GLS-gerða voru eyrnamerktar til útflutnings. Hins vegar var framleiðsla á lúxus gerð „120” bílsins í Vrchlabí flókin, vegna seinkunar á flutningi á framleiðslu ŠKODA 1203 til Trnava í Slóvakíu.
Síðasti „1203” fór ekki úr verksmiðjunni í Vrchlabí fyrr en 31. desember 1981, en þá voru báðar gerðir teknar af línunni samtímis.
Þetta var gert mögulegt með upprunalegri færibandalausn: hægt var að smíða fólksbíla og litla sendibíla í hvaða röð sem er, allt eftir þáverandi kröfum.
Lúxusbíllinn Škoda 120 GLS var einn af mörgum arftökum hins vinsæla „MB”, Škoda 1000 MB, sá sem kom með afturhjóladrifi og vél aftur í.
Škoda 100-línan hélt áfram með þessa hugmyndafræði og hóf göngu sína árið 1969 með öflugri „110” bíl.
Þessir bílar skiluðu Škoda 105, 120 og síðar 130 og fleiri afbrigðum árið 1976. Af meira en einni milljón eintaka af þessari módelseríu, sem var ráðandi í framleiðslu til ársins 1989, var aðeins brot af lúxusmódelum.
Škoda 120, hafði reyndar misjafnt orðspor. Hann var hluti af Škoda 742 seríunni og var þekktur fyrir vélina aftur í og afturhjóladrif, sem var tiltölulega sjaldgæft á þeim tíma.
Verðið var gott
Škoda 120 var tiltölulega ódýr og gerði hann aðgengilegan breiðum hópi neytenda, sérstaklega í Austur-Evrópu.
Bíllinn var með einfalda hönnun og auðvelt að gera við, sem var verulegur kostur á mörkuðum þar sem háþróuð bílatækni og þjónusta var af skornum skammti.
Škoda 120 var sterkur og endingargóður, fær um að takast á við grófari vegi sem algengir voru í Austur-Evrópu á framleiðsluárum.
Skipulag vélarhússins og afturhjóladrifs leiddi til aksturseiginleika sem oft voru gagnrýndir. Bíllinn hafði tilhneigingu til að yfirstýra, sem gat verið krefjandi fyrir óreynda ökumenn.
Gæði efna og heildarbyggingar voru oft talin lakari og ekki sambærileg miðað við vestur-evrópska og japanska bíla á sama tíma.
Samkvæmt nútímastöðlum, og jafnvel á mælikvarða síns tíma, var Škoda 120 ekkert sérstaklega öruggur. Það vantaði talsvert af þeim öryggisbúnaði sem varð staðalbúnaður á síðari árum.
Hönnunin þótti úrelt, jafnvel meðan á framleiðslu bílsins stóð, og þægindin voru frekar einföld.
Škoda 120 var talinn hagnýtur og hagkvæmur kostur fyrir marga neytendur, sérstaklega í samhengi við þá markaði sem hann þjónaði helst.
Hins vegar þótti hann ekki afkastamikill eða sérstaklega eftirsóknarverður bíll, sérstaklega utan Austur-Evrópu.
Orðspor hans fyrir að vera „drusla” er afstætt og stafar oft af samanburði við fullkomnari og betur hönnuð farartæki frá vestrænum framleiðendum.
Í stuttu máli, þó að Škoda 120 hafi haft nokkra ámælsiverða galla, hafði hann einnig styrkleika sem gerðu hann að skynsamlegu vali fyrir ákveðinn hóp viðskiptavina og tímabil.
Auglýsing frá bílaumboðinu Jöfur á Nýbýlavegi frá árinu 1988.
Þegar 120 bílarnir voru upp á sitt besta hér á landi var Skoda umboðið hjá fyrirtækinu Jöfur.
Þar störfuðu tveir af ástsælustu grínurum þess tíma og gerðu þeir seríu af eftirminnilegum sjónvarpsauglýsingum sem menn á besta aldri gæti rámað í.
Þetta voru þeir Haraldur Sigurðsson, bróðir Ladda og Jörundur töframaður.
Að lokum má sjá hinn landsþekkta tónlistarmann Ingimar Eydal mæla Skódanum bót í sjónvarpsauglýsingu. Og auglýsingarnar virkuðu því bílarnir seldust eins og heitar lummur.
Umræður um þessa grein