Fúsk og andvaraleysi!

Alþingi fer á (ó-)kostum árið 2020 í (ó-)lagasetningum

-lagaumhverfið með notaða bíla og tryggingar ökutækja hefur verið nánast gjöreyðilagt

Árið 2020 er afar óhagstætt kaupendum notaðra bíla en „heiðurinn” af því á Alþingi Íslands.

Við höfum áður fjallað um ósanngjörn tryggingalög sem tóku gildi 1. janúar 2020 í þessari grein og viðbrögð þriggja hagsmunaaðila við þeim eins og sjá má hér.

Eins og lesa má í seinni greininni höfðu flest tryggingafélögin lítið eða ekkert aðhafst í krafti þessara laga né ætluðu að nýta sér þau. Það hefur lítið verið að frétta af þessu máli frá því í vor enda er 151. löggjafarþing nýsett og ekkert bólar á lagabreytingu. Það lítur út fyrir, þegar þetta er skrifað, að það verði engin breytingartillaga gerð á 12. grein laganna í fyrirsjáanlegri framtíð.

Við hjá Bílablogginu fréttum um nauðungarsölu sem mun fara fram í þessum mánuði að kröfu eins tryggingafélagsins sem byggist á þessum (ó-)lögum.

Umræðuna má finna hér. Eigandi bifreiðarinnar er fimmti eigandi bílsins síðan tryggingaskuldin myndaðist. Í svona tilfellum, þó það sé ómögulegt eða því sem næst fyrir væntanlegann kaupanda eða bílasala að komast að því hvort það hvíli tryggingaskuld á bílnum, þarf nýi eigandinn að greiða skuldina eða tapa bílnum. Það virðist ekki sjálfgefið að tryggingafélag þurfi að samþykkja að taka við greiðslu skuldarinnar það gæti mögulega haldið nauðungarsölunni til streitu og hirt allann ágóðann af sölunni. En kannski eru einhverjar tálmanir sem koma í veg fyrir það í öðrum lögum?

Hvað sem öllu líður þá gæti kaupandi bílsins kannski rift kaupunum á þeim grundvelli að lögveð tryggingafélagsins sé leyndur galli í bílaviðskiptunum. En það kemur fram í gögnum að engin veð hvíli á bifreiðinni. Þar gæti farið af stað keðjuverkun þegar það hafa orðið nokkur eigendaskipti á bifreið þangað til að komið er aftur að þeim eiganda bílsins sem greiddi ekki lögbundnu bifreiðatrygginguna. Þetta er algjört rugl. Mjög íþyngjandi fyrir neytendur og hrein afturför.

Lögin um bifreiðatryggingarnar fóru í gegnum Alþingi með umræðum í mýflugumynd og í gegnum nefnd.

En þetta var ekki það eina sem Alþingi afrekaði á árinu. Í mars síðastliðnum voru felldar út greinar í ýmsum lögum og m.a. nokkrar í lögum um verslunaratvinnu. “IV. KAFLI, Um sölu notaðra ökutækja.” var breytt verulega.  

FÍB fjallaði um málið í mars eins og sjá má hér.

“Með þessum lagabreytingum hefur mikill meirihluti Alþingins ákveðið að taka út ákvæði fyrri laga um löggildingarnámskeið og -próf fyrir bifreiðasala. Ekki þarf lengur að sækja um leyfi til yfirvalda til að reka verslun eða umboðssölu með notuð ökutæki. Nú þurfa bílasölur ekki að vera með  starfsábyrgðartryggingu valdi milliganga bifreiðasala viðskiptavini tjóni. Tekin eru út ákvæði um að bifreiðasali skuli í hvívetna leysa störf sín af hendi í samræmi við góðar viðskiptavenjur og ákvæði um að gæta þess að viðskiptamenn hans njóti jafnræðis um upplýsingar, verð og önnur viðskiptakjör og að aðilum séu ekki settir ólögmætir, ósanngjarnir eða óeðlilegir skilmálar í samningum. Fellt er út að bifreiðasali beri ábyrgð á verkum starfsmanna sinna við sölu ökutækja sem væru þau verk hans sjálfs”, segir í grein FÍB. En sem sagt nú getur hver sem er selt notaða bíla án þess að þurfa að sækja um leyfi.

Það er örugglega gott mál að einfalda lög en það er verra þegar það leiðir til breytinga sem bæta ekkert eða færa hluti í verra horf.

Ég hlakka til að fara út í blómabúð, kaupa mér notaðan bíl og fá svo tilkynningu frá sýslumanni um að hann verði settur á nauðungarsölu á næstu dögum af því einhver fyrri eigandi greiddi ekki tryggingu af bílnum.

Á Alþingi situr afgreiðslufólk, sýnist mér, sem hefur ekki áhuga á vinnunni sinni. Lesa ekki lögin sem er verið að greiða atkvæði um eða hreinlega skilja þau ekki eða hvaða afleiðingar lagabreytingarnar hafa. Ef það fer fram einhver umræða þá er útilokað fyrir þann sem ber frumvarpið fram að skipta um skoðun og taka rökum. Fúsk og andvaraleysi!