Hvað varð um Hjartabílinn?

Hvað varð um Hjartabílinn?

Benzinn sem kallaður var Hjartabíllinn vakti athygli hvar sem hann fór um götur borgarinnar á áttunda áratugnum. Líftími hans var þó skammur. Bíllinn var illa nýttur og varð nánast að þrætuepli slökkviliðs og neyðarlækna.

Hjartabíllinn bar fastanúmerið R-30016. Haukur Hauksson blaðamaður lést aðeins 32 ára úr hjartasjúkdómi. Eiginkona Hauks kom á fót, ásamt blaðamannafélagi Íslands, sjóði sem hugsaður var til að kaupa fullkominn sjúkrabíl sem sinnt gæti hjartatilfellum.

Stefnt var að því að efla neyðarbílakost Slökkviliðs Reykjavíkur með kaupum á bíl sem búinn væri hjartastuðtæki og öllum þeim nýjustu græjum sem þekktust á þeim tíma.

Byltingakenndur bíll

Sjúkrabíll þessi kom til landsins árið 1974 og þótti afar flottur. Um var að ræða Mercedes-Benz bíl en hann var sérútbúinn í Noreg af fyrirtækinu Scan-Rescue.

Lionsklúbburinn Freyr lagði til fjárhæð fyrir kaupum á tækjum í bílinn. Eins og áður segir var bílinn sérsniðinn fyrir flutning hjartasjúklinga – en enginn slíkur bíll hafði verið á Íslandi til þessa.

Ég var níu ára þegar þessi glæsilegi bíll kom í þjónustu Slökkviliðs Reykjavíkur. Heimili mitt var ekki langt frá mestu umferðaræðum borgarinnar, Kringlumýrarbraut, Háaleitisbraut og Miklubraut. Allt brautir sem þessi bíll ók oft um í útköllum. Hjartabíllinn var öskrandi appelsínugulur – svo appelsínugulur að hann sást úr kílómetra fjarlægð.

Allt öðruvísi sjúkrabíll

Það sem vakti mesta athygli ungs drengs var líklega sírenan en hún var öðruvísi en í hinum neyðarbílum slökkviliðsins. Um var að ræða mjög háan tón sem dýpkaði mjög og fór síðan eins og hægt upp aftur. Og annað hitt, en vélarhljóðið í bíl þessum var talsvert skrítið líka.

Það var eins og vélin væri að springa þegar hann kom að umferðarljósum en þegar þessi bíll sást á götu fór hann ekki varhluta af athygli þeirra sem hjá stóðu. Hjartabíllinn var með 6 strokka 2,3 lítra línuvél – og þetta var bensínknúinn bíll.

Enda óku slökkviliðsmenn þessum bíl án þess að gefa nokkuð eftir og létu kaggann alveg finna fyrir því.

Nýttist aldrei að fullu sem neyðarbíll

Í bílnum var meðal annars búnaður eins og hjartalínurit, hjartahnoðtæki, súrefnistæki, sogtæki og ýmis smáútbúnaður eins og segir í Morgunblaðinu í ágúst 1974. Einnig voru kranar með heitu og köldu vatni, hitabúnaður sem tengja má rafmagni svo stofuhiti getur haldist í bílnum þegar hann er ekki í notkun.

Í bílnum er aðstaða fyrir smáaðgerðir og getur læknir staðið uppréttur segir meðal annars í sömu frétt.

Slysabörur eru á hjólum og bíllinn er eins nýtískulegur og hugsast getur. Bíllinn er búinn vökvastýri og sérlega kraftmikilli vél og hemlar eru með vökvaaðstoð.

Skammur ferill

Það kemur ef til vill talsvert á óvart að líftími þessa glæsilega bíls varð ekki langur. Í mars árið 1979 er frétt í DV um að nú hafi Hjartabíllinn lokið hlutverki sínu sem slíkur og verði tekinn úr umferð. Bíllinn hafi lent í nokkrum mjög alvarlegum árekstrum og háum fjárhæðum hafði verið varið í viðgerðir á bílnum.

Slíkt þykir ekki svara kostnaði lengur segir meðal annars í sömu frétt.

Hugsanlega mætti því alveg leiða getur að því að þjálfun hafi verið ábótavant á bílnum því menn gerðu lítið annað en að klessukeyra bílinn og hafði almannarómur það að orði að þetta væri alltof kraftmikill bílll fyrir íslenska borgarumferð og bilstjórarnir réðu bara ekki við gripinn. Hvað sem satt er nú í því.

Laugardaginn 5. september 1979 er frétt um að Hjartabíllinn sé til sölu hjá Bíladeild Sambandsins í Ármúla.

Þar segir að vegna annmarka í heilbrigðiskerfinu hafi þessi bíll því miður aldrei nýst til fullnustu. Erlendis voru slíkir bílar gerðir út frá slysadeildum og ávallt æknir með í för.

Það kemur líka fram í sömu frétt að Hjartabíllinn hafi verið vinsælasti sjúkrabíllinn meðal sjúkrabílstjóra og mest notaði á stöðinni.

En aðeins um þennan sérstaka og eftirminnilega bíl. Mercedes-Benz Ambulance var byggður á W114/W115 gerðum Mercedes á árunum 1968 til 1976. Bíllinn var hannaður af Paul Baracq.

Hjartabíllinn var búinn 2,3 lítra 6 strokka línuvé, um 118 hestöfl við 5400 snúninga, 179Nm við 3600 snúninga og tveggja blöndunga.

Hámarkshraði var 165 km/klst. og þyngd um 1,7 tonn.

Sorglegur endir

Á spjallþráðum þar sem menn ræða saman um gamla bíla nefndi einhver að þessi merkilegi bíll sé nú líklega orðinn að dufti á geymslusvæðinu í Hafnarfirði – hafi orðið ryði að bráð og á endanum verið fargað.