Hraðasti bíll á jörðinni olli ógnvekjandi hljóðhöggi
Hraðskreiðasti bíll á jörðinni lítur út eins og eitthvað úr vísindaskáldskap. Ákafir bílaáhugamenn þrífast vissulega á tilfinningunni að aka á miklum hraða á auðum þjóðvegi. Hraði er eitthvað sem er hafið upp til skýjanna í samfélaginu. Grand Prix kappakstur á lokuðum vegum og keppnisbrautum sem gerðu kappakstur mögulegan, náði gríðarlegum vinsældum á síðustu öld. Til dæmis fór fyrsta Formúla 1 keppnin fram árið 1950.
En að ná 763 mílum/klst (meira en 1.200 km/klst) er áskorun, jafnvel fyrir adrenalín-leitandi ökumenn, og það er vissulega ekki eitthvað fyrir hjartveika. Að ná slíkum hraða hefur heldur ekkert með Grand Prix kappakstur að gera.
15. október 1997 stjórnaði flugmaður í breska flughernum (Royal Air Force), Andy Green, Thrust SSC í Black Rock eyðimörkinni í Nevada. Þann dag setti Green heimsmet í hraða á landi sem stendur enn, rúmum tveimur áratugum síðar.
Vefsíðan Guinness World Records skráði: Thrust SSC náði undraverðum 763,035 m/klst (1.227,985 km/klst) hraða þann dag og „landhraðamet hraðasta bíls á jörðinni er eitt af viðmiðum tækniþróunar enn þann dag í dag.”
Thrust SSC, sem lítur frekar út eins og flugvél en bíll, braut ekki aðeins landhraðamet og varð hraðasti bíll á jörðinni, heldur var hann fyrsti bíllinn í heiminum til að rjúfa hljóðmúrinn líka.
Hljóðhöggið (Sonic boom) var svo öflugt að það olli því að byggingar hristust í nágrenni bæjarins Gerlach u.þ.b. 20 km frá þeim stað sem verið var að skrifa sögu hraðans, að því er segir í frétt Guinness World Records.
Thrust SSC er tákn fyrir hátind verkfræðilegs afreks. Á meðan hljóðhraði hafði áður verið rofinn af fjölda flugvéla hafði fyrirbærið ekki þekkst á jafnsléttu. Með topphraða yfir 1.200 km/klst gætu hlutirnir að sjálfsögðu auðveldlega farið illa. Hlutir nálægt ökutæki sem hreyfist á slíkum hraða gætu auðveldlega valdið truflun eða sprengingu.
Hitastigið fyrir aftan bílinn fór upp í, að sögn, meira en 570 gráður á Fahrenheit og hávaðinn nálgaðist 175 dB. Thrust SSC var drifinn áfram af tveimur Rolls-Royce Spey 205 turbojet vélum, sem samkvæmt Interesting Engineering, „gefa 100.000 hestöfl samtals – sem er það afl sem þrjár freigátur í flotanum gefa.”
Frábæru tæki fylgir einnig mikil ábyrgð. Framleiðendur Thrust SSC þurftu að tryggja að farartækið myndi haldast saman á þeim hrikalega hraða sem það gæti hugsanlega náð og að flugmaðurinn myndi einnig lifa afrekið af (já, flugmaður er meira viðeigandi orð en ökumaður í þessu tilfelli).
Ofurhjólabúnaður, fær um að snúast 8.500 sn/mín, var hluti hönnunarinnar. 8.500 sn/mín er miklu meira en venjulegt bíldekk ræður við; því þurfti að endurhanna hjólabúnaðinn að verulegu leyti.
„Hröðunin út frá miðju á jaðri felgunnar er 35,000G – hraði sem myndi sundra öllum hefðbundnum dekkjum. Þess í stað, til að takast á við gríðarlegt miðsóknaraflið, voru L27 álfelgur steyptar. Hver og ein vegur meira en 160 kg,“ segir Interesting Engineering.
Heildarhönnun Thrust SSC gaf flugmanninum aðeins takmarkaða stjórn á tækinu. Þess vegna þurfti að sleppa hefðbundnum öryggiskerfum í þágu vélbúnaðar og öryggisskynjara sem halda ökutækinu á jörðinni og í öruggri, beinni aksturslínu.
Fjöldi skynjara skaffaði ýmsar upplýsingar eins og hraða, stefnu og þrýstikraft til að fylgjast með vegna nauðsynlegra viðbragða. Dræpist á öðrum hreyflinum gæti Thrust SSC slökkt á hinum hreyflinum innan milllisekúndna;þökk sé sumum skynjaranna.
Ef farartækið færi að lyftast myndi koma skipun um þriggja tonna viðbótarafl til að þrýsta því niður aftur innan millisekúndna.
Tveimur áratugum eftir að hafa sett hraðaheimsmet er Thrust SSC ásamt öðru Thrust eintaki sestur í helgan stein á Coventry Transport Museum. Gestir geta vegsamað Thrust SSC sem vitnisburð um heillandi afrek manna og þrá til að ferðast hraðar en áður var talið mögulegt.
Umræður um þessa grein